Problemen met begrijpend lezen
Voor begrijpend lezen is een goede taalontwikkeling en een voldoende grote woordenschat de basis. Taalontwikkeling en woordenschat zijn onderdelen waarbij de logopedist kan helpen ontwikkelen.
De taalontwikkeling begint al heel vroeg: een baby luistert naar geluid vanuit de buik. Na de geboorte begint het begrijpend luisteren. Het luisteren naar de stem, het luisteren naar o.a. liedjes en rijmpjes stimuleert het begrijpend luisteren. Om te komen tot goed begrijpend lezen, zijn een aantal voorwaarden noodzakelijk:
Luisteren: De basis voor begrijpend lezen wordt al in de peuter- en kleuterperiode gelegd. Het voorlezen van verhalen en rijmpjes, het zingen en opzeggen van versjes dit stimuleert allemaal het begrijpend luisteren. Luisteren vraagt aandacht en concentratie en als een peuter of kleuter luistert naar het verhaal, leert het de tekst te onthouden.
Naast het luisteren is ook de woordenschat van invloed op het begrijpend lezen. Als een kind de betekenis van een aantal woorden in een verhaal niet kent, dan is het niet altijd makkelijk om het verhaal te begrijpen.
Wanneer de taalontwikkeling traag of moeizaam verloopt, kan ook de leesontwikkeling en dan met name het begrijpend lezen achterblijven en voor problemen zorgen.
Het decoderen van de tekens in de woorden tot de klanken om het woord ook uit te kunnen spreken: het technisch lezen. In groep 3 wordt de basis gelegd voor het vlot, technisch kunnen lezen. Het gemakkelijk lezen van woorden, zinnen en dus de tekst is een voorwaarde om tekst te begrijpen. Wanneer een kind moeite heeft met technisch lezen dan kost dat veel tijd en energie. Die moeite maakt het begrijpen van wat je leest een stuk lastiger. En ten slotte de leesstrategieën, deze leesstrategieën worden via instructie door de leerkracht op school aangeleerd. Soms is de instructie op school voor een kind niet voldoende en kan er extra aandacht aan de strategieën worden gegeven in de logopedische behandeling.
Begrijpend lezen en later het studerend lezen, zijn belangrijk om alle informatie op het voortgezet onderwijs te leren, immers alle vakken op misschien lichamelijk onderwijs na, worden naast de directe lessen via leesteksten aangeboden. Om dat goed te kunnen is de basis die gelegd is in het primair onderwijs voor het begrijpend lezen heel belangrijk.
Blijft een leerling, ondanks de nodige hulp op school, toch achter op het gebied van het begrijpend lezen, dan kan de logopedist ondersteuning bieden.